Fotowoltaika balkonowa — wszystko, co musisz wiedzieć
Rynek fotowoltaiki rośnie we wszystkich segmentach. Dotyczy to zarówno sektora mieszkaniowego, jak i komercyjnego. Od małych instalacji po duże kompleksy w przemyśle i handlu, a także rozwiązania komercyjne na otwartych przestrzeniach i w rolnictwie. Coraz większą popularnością zaczynają się cieszyć również te najmniejsze, balkonowe elektrownie słoneczne.
Nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ w porównaniu do większych instalacji fotowoltaicznych sektora mieszkaniowego, fotowoltaika na balkonie jest prawie bezproblemowa w realizacji i oferuje wiele atrakcyjnych zalet.
Jak działa fotowoltaika na balkonie?
Typowa balkonowa instalacja PV składa się z modułu fotowoltaicznego, mikroinwertera oraz kabla AC. Są one bardzo elastyczne w konfiguracji - w przypadku mikroinwertera z 2 niezależnymi trackerami MPP (MPPT) możemy podłączyć 2 moduły PV. W mikroinwerterach z jednym trackerem MPPT możliwe jest podłączenie tylko jednego modułu.
Da się również zastosować dwa połączone mikroinwertery, z których każdy ma jeden MPPT, co prowadzi do stworzenia mini-instalacji PV. Ważne jest, aby napięcie MPP modułu PV mieściło się w zakresie napięcia MPPT mikroinwertera. Należy także uwzględnić prąd zwarciowy, który musi być wyższy w przypadku inwertera niż w module PV.
Mikroinwertery to jednofazowe falowniki PV o napięciu wyjściowym 230 V. Przekształcają one prąd stały z modułu PV na prąd przemienny, który następnie za pomocą kabla AC trafia do sieci domowej. W ten sposób energia może być bezpośrednio wykorzystywana przez aktywne urządzenia w gospodarstwie domowym. Nadmiar prądu, który nie zostanie bezpośrednio zużyty, jest wprowadzany do sieci.
Zastosowania i instalacja
Mikroinwertery mają wysoki stopień ochrony, od IP65 do IP67, co czyni je idealnymi do użytku na zewnątrz. Jak sama nazwa wskazuje, instalacje są najczęściej montowane na balkonach. Termin ten jest jednak zbyt wąski, gdyż możliwe jest również montowanie tych mini-instalacji na dachach altanek, garaży czy elewacjach, np. pod oknami.
Mikroinwerter jest montowany na tylnej stronie ramy modułu PV. Połączenie między modułem a mikroinwerterem po stronie DC odbywa się za pomocą wtyków dodatnich i ujemnych modułu. Uzyskana energia jest następnie wprowadzana do sieci domowej za pomocą odpowiedniego gniazda.
Fotowoltaika na balkonie — rodzaje instalacji
W zależności od potrzeb i możliwości, można wybrać spośród trzech podstawowych typów instalacji: on-grid, off-grid oraz plug and play. Choć zasada działania paneli słonecznych na balkonie nie różni się od tych na dachu, ograniczona przestrzeń wymaga bardziej precyzyjnego podejścia do montażu i doboru komponentów.
Fotowoltaika on-grid na balkonie
Instalacja typu on-grid łączy się z siecią energetyczną, co pozwala na bieżąco monitorować ilość energii wytwarzanej i zużywanej. Aby korzystać z takiej instalacji, konieczne jest zgłoszenie do lokalnego dostawcy energii oraz zamontowanie licznika dwukierunkowego, który rejestruje przepływ prądu w obu kierunkach. Choć on-grid daje możliwość przesyłania nadwyżek energii do sieci, to w przypadku balkonów liczba zamontowanych paneli jest zwykle na tyle mała, że nie generuje nadmiaru energii.
Czy model off-grid ma sens w fotowoltaice na balkonie?
Dla osób, które chcą uniezależnić się od sieci energetycznej, opcja off-grid może okazać się ciekawym rozwiązaniem. W takim systemie energia słoneczna magazynowana jest w akumulatorach, co umożliwia jej późniejsze wykorzystanie, np. w przypadku awarii sieci. Systemy wyspowe są często wyposażone w kompaktowe stacje zasilania, które integrują akumulator i inwerter w jednej obudowie, a ich prosta obsługa pozwala na wygodne zasilanie urządzeń domowych.
Fotowoltaika na balkonie w modelu plug & play
Najłatwiejszym i najbardziej przystępnym sposobem na instalację paneli na balkonie jest system plug and play. Taki zestaw nie wymaga specjalistycznej wiedzy ani pomocy fachowców. Panele są połączone z inwerterem, a ich montaż i podłączenie do domowego gniazdka jest niezwykle proste. Mimo to, także w przypadku instalacji plug and play należy dopełnić formalności, zgłaszając mikroinstalację do Operatora Systemu Dystrybucyjnego.
Monitorowanie instalacji fotowoltaicznej na balkonie
Wielu producentów oferuje wraz z mikroinwerterem aplikację do monitorowania. Dzięki niej można śledzić własne zużycie energii słonecznej w ciągu roku za pomocą smartfona.
Stałe połączenie internetowe systemu jest również pomocne w przypadku wystąpienia problemów, ponieważ producent może zdalnie diagnozować i rozwiązywać problemy. Często jest ono także wymagane do utrzymania pełnej gwarancji.
Jakich warunków potrzebuje fotowoltaika na balkonie?
Nie każdy balkon nadaje się do instalacji paneli słonecznych.
Aby inwestycja była opłacalna, kluczowe jest odpowiednie nasłonecznienie. Najlepiej, aby balkon był skierowany na południe – taka orientacja pozwala na maksymalne wykorzystanie promieni słonecznych. Warto unikać zacienionych miejsc, gdyż cień rzucany przez drzewa lub sąsiednie budynki znacząco obniża wydajność paneli. Wielkość balkonu także ma znaczenie – im więcej przestrzeni, tym więcej paneli można zamontować, co zwiększa efektywność systemu.
Fotowoltaika na balkonie — dofinansowanie i opłacalność
Choć instalacje balkonowe są mniejsze niż tradycyjne systemy dachowe, można ubiegać się o dofinansowanie na ich montaż. W ramach programu Mój Prąd można uzyskać dopłatę do instalacji, o ile jej moc wynosi co najmniej 2 kWp. Warto jednak pamiętać, że część balkonów nie oferuje wystarczająco dużej przestrzeni, aby osiągnąć taką moc, co może ograniczać możliwość skorzystania z dofinansowania.
Odpowiednio zainstalowane panele fotowoltaiczne na dobrze nasłonecznionym balkonie mogą znacząco obniżyć rachunki za prąd. Choć instalacje te są mniejsze, przy rosnących cenach energii, nawet skromna produkcja prądu z paneli może przynieść zauważalne oszczędności. Inwestycja w instalację balkonową może zwrócić się w ciągu kilku lat, a panele mają trwałość sięgającą nawet 25 lat, co czyni je długoterminowym źródłem oszczędności.
Zgoda na montaż fotowoltaiki na balkonie
Przed instalacją fotowoltaiki na balkonie, warto pamiętać, że wymagana jest zgoda właściciela lub zarządcy budynku, np. wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni.
Chociaż balkony są zwykle uznawane za przestrzeń prywatną, montaż instalacji fotowoltaicznej może być uznawany za ingerencję w elewację budynku, co wymaga formalnej zgody. Zasady te są różne w zależności od regulacji prawnych konkretnej wspólnoty, dlatego warto zapoznać się z obowiązującymi przepisami.
Fotowoltaika na balkonie — trendy
Producenci mikroinwerterów stopniowo zbliżają się z wydajnością swoich produktów do rosnącej mocy modułów PV. Im wyższa moc modułu, tym więcej energii można zużyć w gospodarstwie domowym. Instalacje balkonowe często nie są idealnie zorientowane względem słońca, ponieważ warunki na balkonie lub elewacji nie są porównywalne z tymi na głównym dachu. Moduły PV o wyższej klasie mocy mogą jednak zniwelować ten problem, pozwalając na lepsze wykorzystanie dopuszczalnej granicy AC nawet w mniej optymalnych warunkach.
Podsumowanie
Fotowoltaika na balkonie staje się realną alternatywą dla mieszkańców bloków, umożliwiając produkcję własnej energii elektrycznej w warunkach miejskich. Choć przestrzeń na balkonie jest ograniczona, to korzyści z tego rodzaju instalacji – zarówno finansowe, jak i ekologiczne – są niezaprzeczalne.
Obecnie wszystko wskazuje na to, że w miarę rozwoju technologii i łagodzenia przepisów, montaż paneli fotowoltaicznych na balkonach w Polsce będzie stawał się coraz popularniejszy, tak jak dzieje się to obecnie na niemieckim rynku.
Wnioski
- Fotowoltaikę na balkonie możemy zainstalować w systemie on-grid, off-grid oraz w modelu plug & play.
- Instalacje fotowoltaiczne na balkonie to stosunkowo niedroga i pewna, zwracająca się w przeciągu kilku lat inwestycja, która może przełożyć się na wieloletnie oszczędności.
- Montując moduły PV na balkonie, warto zadbać o możliwość skierowania ich na południe, żeby generowały jak najwięcej energii.
- Jeśli moc instalacji na to pozwala, warto skorzystać z dofinansowania w ramach programu Mój Prąd 6.0.