Kierunek rozwoju rynku modułów PV w 2024 roku

Wśród wiodących producentów paneli i ogniw fotowoltaicznych trwa wyścig o dostarczenie na rynek możliwie najwydajniejszych modułów PV. Granica rekordowej, maksymalnej sprawności jest sukcesywnie przesuwana. W listopadzie ubiegłego roku wyznaczyła ją firma AIKO Solar poprzez panel fotowoltaiczny 620 Wp złożony z ogniw typu N, cieszący się sprawnością w wysokości 24%. Niecałe trzy miesiące później ogłoszono powstanie modułu z wydajnością 24,1%, a rekord ten ponownie pobiło AIKO, tym razem informując o osiągnięciu najwyższej sprawności w wys. 25,15% potwierdzonej przez niezależny TÜV SÜD. 

To dobrze obrazuje z jak dynamicznie zmieniającym się rynkiem mamy do czynienia. Serie mocy wypuszczanych na rynek modułów zmieniają się ze względu na rosnącą wydajność ogniw – moc paneli rośnie, ale wymiary pozostają te same. Z produkcyjnego punktu widzenia, każda seria posiada swój określony cykl wydajności. Należy przy tym pamiętać, że producenci dysponują ograniczoną liczbą linii produkcyjnych. 

Standardową praktyką przed wprowadzeniem na rynek modułów fotowoltaicznych, jest przeprowadzenie testów wydajnościowych - na ich podstawie podaje się cały cykl działania produktu. 

Podstawowym branżowym wyznacznikiem jest Standard Test Conditions (STC), złożony z temperatury 25 °C, nasłonecznienia w wysokości 1000 W/m² i masy powietrza (AM, 1.5 dla Europy), wskazującej na ilość światła, które musi przejść przez atmosferę, żeby dotrzeć do modułu.  

Ze względu na to, że warunki w Polsce odbiegają nieco od przyjętego STC, warto brać pod uwagę również Normal Operating Cell Temperature (NOCT), bardziej dostosowany do niższego nasłonecznienia, w Polsce rzadko przekraczającego 900 W/m², i wyższej temperatury powietrza latem. Ma to znaczenie o tyle, że dla wysokowydajnych modułów w Polsce norma STC wysokowydajnych modułów może wynieść 300 Wp, podczas gdy te same panele według normy NOCT dadzą 219 Wp. 

Obecne prognozy mówią, że efektywność i wydajność paneli fotowoltaicznych będzie wciąż wzrastać z czasem, co wynika z rozwoju technologii ogniw fotowoltaicznych i rosnącej jakości materiałów.

Standardową w branży sytuacją jest przypadek, kiedy konkretna seria modułów PV jest wypuszczana na rynek w nawet pięciu rodzajach mocy. Wynika to z różnic w jakości krzemu, którym przyjrzymy się na przykładzie serii 415-435 Wp. 

W pierwszej kolejności płytki krzemowe dzieli się według jakości. Załóżmy, że 80% kwalifikuje się do wyprodukowania modułów PV o mocy 420 Wp. Z 10% powstaje seria o stosunkowo niższej wydajności, np. z mocą 415 Wp, a najlepsze płytki używane są do stworzenia serii 435 Wp. Jednocześnie przekłada się to na dostępność poszczególnych mocy paneli.

Na różnice wpływa również rozwój technologii, minimalnie poprawiający efektywność produkowanych modułów. W miarę upływu czasu zmienia się zatem procent wykorzystania linii, na przykład 20% moc produkcyjnych przeznacza się na produkcję modułów 445 W, a pozostałe 80% na moduły z mocą 450 W. Odzwierciedlenie tego procesu widzimy w datasheetach poszczególnych producentów, np. AIKO Solar. 

Po zakończeniu cyklu produkcyjnego, linia jest przygotowywana do nowej serii paneli. Cały proces przedstawiają roadmapy przygotowywane przez producentów, rozplanowujące produkcję danego modelu PV, ale także zmieniane z czasem: 

Obecnie producenci koncentrują się przede wszystkim na dwóch kategoriach: mieszkaniowej i komercyjnej. W obu sektorach moc modułów rośnie, warto jednak zaznaczyć, że w przypadku rezydencyjnych, nie wiąże się to ze wzrostem wagi ani rozmiarów paneli. Duże znaczenie w tej kwestii mają wymiary poszczególnych ogniw, oraz to jak wpływają one na moc i wielkość samego modułu PV.

Średnim i wchodzącym w standard formatem są moduły o mocy około 500 Wp – obecnie stanowią mniejszość na rynku i w kontekście zdolności produkcyjnych, nie są oferowane przez producentów w liczbie odpowiadającej rosnącemu zapotrzebowaniu na rynku.

Dużym segmentem rynku są komercyjne moduły PV o mocy powyżej 550 Wp. Najczęściej muszą być one zamawiane z wyprzedzeniem, ponieważ na tę potrzebę producenci rezerwują określoną ilość mocy produkcyjnych. Większe formaty tego typu nie są przechowywane w magazynach, ponieważ zajmują zbyt wiele miejsca. Łącznie dostawa zajmuje od dwóch do czterech miesięcy od zamówienia, gdzie około półtorej miesiąca zajmuje produkcja, kolejne cztery tygodnie to wysyłka do Europy, a następne dwa przeznacza się na dystrybucję. Z tego względu zalecane jest zamawianie ich co najmniej trzy miesiące przed realizacją projektu. 

Wśród wchodzących na rynek trendów należy wymienić przede wszystkim standaryzację rozmiarów: dziewięciu głównych producentów, w tym Trina, LONGi, Jinko, JA, Risen i Tongwei, zdecydowało się na zastosowanie standardowego rozmiaru paneli 2382 mm x 1134 mm, co ma ułatwić projektowanie instalacji. Wciąż wykorzystuje się jednak ogniwa fotowoltaiczne w różnych rozmiarach i te nadal mogą się zmieniać. 

Inne prognozowane przemiany rynku wiążą się z poprawą dostaw w łańcuchu produkcyjnym i zmniejszającej się ilości odpadów. Łatwiejszy dostęp do technologii sprawia też, że na rynku zaczynają pojawiać się nowi producenci modułów.

Dbamy o to, aby zapewnić polskim instalatorom PV dostęp do szerokiego portfolio wysokiej jakości produktów od wiodących producentów - dokładamy zatem wszelkich starań, żeby w naszej ofercie znajdowały się moduły PV dostosowanego do każdego projektu.  
W e-shopie Memodo znajdziecie zatem moduły PV od firm takich jak między innymi AIKO Solar, Trina, Jolywood, Longi, Jinko i Eging - zarówno dla projektów domowych jak i komercyjnych. Dobrym przykładem będą nowe moduły Trina TSM o mocy 450W, panele fotowoltaiczne Jolywood 435W oraz cała seria Hi-MO od LONGi.

Po okresie zawirowań w branży PV w latach 2020-2023 większość producentów modułów fotowoltaicznych nie tylko utrzymała swoją pozycję, ale również nie zaprzestała dynamicznego rozwoju. Widzimy to przede wszystkim na przykładzie pojawiających się nowych technologii produkcji i znaczącym wzroście mocy i wydajności modułów. Wyzwaniem w najbliższym czasie będzie sprostanie zapotrzebowaniu rynku, szczególnie w segmencie średnim i komercyjnym.

• Serie mocy zmieniają się ze względu na rosnącą wydajność ogniw, aktualny rekord - 24,1% - należy do AIKO. 
• Moc rośnie, ale wymiary paneli fotowoltaicznych się nie zmieniają, co jest szczególnie istotne dla rynku mieszkaniowego. 
• Najwięksi producenci dążą do standaryzacji rozmiarów modułów, co ułatwi projektowanie instalacji i udoskonali łańcuch dostaw.